TÜRK EDEBİYATI DERS NOTLARI

Cumhiyet Dönemi 1973-1987 (üss-öys)

          Cumhiyet Dönemi 1973-1987 (üss-öys) indir



1.
Kimilerine göre edebiyattaki bilgiler,bilim ortamından edebiyat ortamına bir tür çeviridir. Edebiyat, bilginlerin daha önce araştırıp bulduğunu halka yayan bir araçtan başka bir şey değildir. Edebiyat yazarı; coğrafya, fizik, sosyoloji, tarih gibi erişebildiği her kaynağa uzanır. Belli sonuçları halk için yorumlamak, halka açmakla görevlidir bu tür edebiyat.

Yukarıda belirtilen edebiyat anlayışına uygun eserler veren yazarımız kimdir?

A) Namık Kemal

B) Şemsettin Sami

C) Ahmet Mithat Efendi

D) Halit Ziya Uşaklıgil

E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

(1987-ÖYS)

2. Aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde, şairlerin büyük bir çoğunluğu, şiiri, toplumsal amaçlardan, bilimsel içeriklerden uzak, salt şiirsel değerleri ön plana alarak yazmışlar ve ortak biçimler içinde kalıplaşmış ortak kavramlar kullanmışlardır?

A) Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı

B)Milli Edebiyat

C) Servet-i Fünun Edebiyatı ( Edebiyat-ı Cedide)

D) Tanzimat Edebiyatı

E) Divan Edebiyatı

(1987-ÖYS)

3. Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Mithat Efendi ile Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın ortak yönü değildir?

A) Geniş halk topluluklarına seslenmek

B) “Toplum içinde sanat” görüşünü benimsemek

C) Eserlerini, çağlarına göre, konuşma dili ile ve sade bir üslupla yazmak

D) Tiyatro, roman, gezi, tarih, anı gibi değişik türlerde eser vermek

E) Romanlarında, olayın akışını kesen açıklamalara yer vermek

(1986-ÖYS)

4. Edebiyatımızda Realizm’in öncüsü olmuştur. Romanlarında aydın kişileri ve çevrelerini, hikayelerinde ise halkın yaşayış ve adaletini anlatmaya çalışmıştır. Eserlerinde, alışılmış olan ayrı bir söz dizimi vardır. Batılı roman ve hikaye tekniğine uygun, ilk başarılı örnekler onundur. Romanlarında, ruh çözümlemelerine çok önem vermiştir.

Bu özelliklerin tümüne birden sahip olan yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Recaizade Mahmut Ekrem

B) Halit Ziya Uşaklıgil

C) Nabizade Nazım

D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

E) Halide Edip Adıvar

(1985-ÖYS)

5. “____ Bunlar şiirlerinde biçim-içerik ikiliğini kaldırmaya, şiirin anlamı ile yapısını kaynaştırmaya çalışırlar. İsterler ki şiirlerinde ses ve anlam ayrılmaz hale gelsin, düzyazıya çevrilemesin ses ve anlam öylesine doğrulsun ki anlam tek başına sıyrılıp çıkarılmasın, şiir katıksız biçim alan müziğe yaklaşsın.”

Bu yargılar, aşağıdaki şairlerden hangisinin şiirleriyle örneklendirilebilir?

A) Faruk Nafiz Çamlıbel

B) Cahit Sıtkı Tarancı

C) Orhan Veli Kanık

D) Kemalettin Kamu

E) Ahmet Haşim

(1983-ÖYS)

6. “1940 şiiri, kendinden önceki şiire bir tepkidir. Daha doğrusu o şiirde bulunmayan özelliklerin ardına düşmüştür. Şiirimiz, bir yandan şairin diline bağ olan engellerden arınırken, bir yandan da hayata yönelmiştir. Şiir masa başı ürünü olmaktan çıkmıştır. Hayatla alışverişini sürdürürken hemen her türlü konunun kapısını çalmıştır. Düşünceye ağırlık vermiş, sıradan insanın hayatına ayna tutmuştur bu şiir.”

Parçaya göre 1940’dan önceki şiirimiz için aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?

A) Konuların işlenişi bir çeşitlilik göstermez.

B) Yazılanla yaşanılan arasında bir bağlantı görülmez.

C) Belirli konuların dışına çıkılmaz.

D) Belirli kurallara uyma zorunluluğu vardır.

E) Duygunun ve düş gücünün payı büyüktür.

(1983-ÖYS)

7. “1991 yılında, o zaman bizim olan Selanik’te, Ömer Seyfettin ile  Ali Canip’in çıkardıkları Genç Kalemler dergisinin edebiyat tarihimizde büyük bir önemi vardır.”

Bu derginin edebiyat tarihimizdeki önemi nereden kaynaklanmaktadır?

A) Yazarlarının, sanatta “toplumculuk” fikrini savunmalarından

B) Bugünkü ulusal sınırlarımız dışında yayımlanan Türkçe, edebi ve bilimsel bir dergi olmasından

C) Milli edebiyat döneminin ilk yayın organı olmasından

D) Ömer Seyfettin’in sade Türkçe ile yazdığı hikayelerinin yayımlandığı bir dergi olmasından

E) “Sade Türkçe”nin bir dava olarak ilk kez bu dergide ele alınmış olmasından

(1982-ÖYS)

8. Bir ‘yazar şöyle diyor: “Nerede bir edebiyatın başladığını görsek, orada sokağın yazı masası ile birleştiğini görürüz. Malherbe sokağı dinledi, Dickens sokağı edebiyata soktu. Bir romanında geçen ‘sokağın anahtarı’ sözü bu yazarın sanatını anlatmaya yeter. Puşkin’de de sokağın anahtarı vardı. Bize gelince, bu sihirli anahtar çoğu yazarımızın eline hiçbir zaman geçmedi.”

Yazarın “sokağın anahtarı” sözü ile anlatmak istediği özellik aşağıdaki yazarlardan hangisinde vardır?

A) Recaizade M. Ekrem

B) Namık Kemal

C) Halit Ziya

D) Mehmet Rauf

E) Hüseyin Rahmi

(1982-ÖYS)

9. Kurtuluş Savaşı döneminin havasını yansıtan romanlarımızdan üçü, aşağıdakilerden hangisinde bir araya getirilmiştir?

A) Vurun Kahpeye, Sinekli Bakkal, Kiralık Konak

B) Ateşten Gömlek, Ankara, Sinekli Bakkal

C) Yaban, Sodom ve Gomore, Akşam Güneşi

D) Vurun Kahpeye, Yaban, Ateşten Gömlek

E) Yaban, Çalıkuşu, Ankara

(1978-ÜSS)

10. I. Yazı dilinde halk kaynağına yönelme

     II. Halk dilinde yaşayan sözcüklerden yazı diline geçmemiş olanları kullanmama

    III. Yazı dilinde kullanılmış, ama zamanla unutulmuş olan Türkçe sözcükleri diriltme

    IV. Yabancı sözcüklere konuşma dilinden karşılıklar bulma

     V. Dilimizdeki bütün yabancı sözcükleri atma

Milli Edebiyatçıların benimsedikleri dil görüşleriyle ilgili bir yazı planı hazırlamak isteseniz, yukarıdaki düşünceleri kapsayan şu dizelerden hangisini seçersiniz?

A) I, III, IV

B) I, II, III

C) I, III, V

D) III, IV, V

E) II, III, IV

(1977-ÜSS)

11. Edebiyat tarihimizde Batı tekniğinde bir tiyatronun XIX. yüzyılın yarısına değin kendi sanatçılarımız tarafından yazılmayışının asıl nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Halkımızın yergiye aşırı derecede düşkün olması

B) Divan şiirimizdeki lirik coşkunluğun, Batılı tiyatroya uyarlanamaması

C) Halkımızın Batı tekniğindeki tiyatro yapıtlarına fazla ilgi göstermemesi

D) Divan edebiyatı nazım şekilleriyle, tiyatronun temel öğelerinin bağdaşamaması

E) Eski edebiyatımızın idealist olması ve yaşanılan hayatla ilişkisinin bulunmaması

(1976-ÜSS)

12. “Anadolu halkının bir ruhu vardı, nüfuz edemedin. Bir kafası vardı, aydınlatamadın. Bir, vücudu vardı, işleyemedin. Onu cehlin ve yokluğun ve kıtlığın eline bıraktın. O, katı toprakla kuru göğün arasında bir yabani ot gibi bitti. Şimdi, elinde tırpan, buraya hasada gelmişsin. Ne etkin ki ne biçeceksin? Sana ıstırap veren her şey senin eserindir.”  diyen bir roman kahramanı edebiyatımızın aşağıdaki dönemlerinin hangisinde yaratılmış olabilir?

A) Toplum yararını ön planda tutarak halka yönelen Tanzimat döneminde

B) Özellikle kişilerin ruhsal durumlarını incelemeye yönelen Edebiyatı Cedide döneminde

C)1908’den sonra, Edebiyat-ı  Cedide geleneğini bir süre daha sürdüren Fecr-i Ati döneminde

D) Birinci Dünya Savaşı yıllarında güçlenen Milli Edebiyat döneminde

E) Köy ve köy sorunlarının ağır bastığı ve yeni boyutlar kazandığı Cumhuriyet döneminde

(1976-ÜSS)

13. Hikayeciliğimizi İstanbul sınırları dışına çıkararak Anadolu’ya yönelten, yurt gerçeklerini gözlemlere dayanarak yansıtan, aynı zamanda mizah ve siyasal yergi alanında da eser veren yazarımız kimdir?

A) Reşat Nuri Güntekin

B) Refik Halit Karay

C) Hüseyin Rahmi Gürpınar

D) Memduh Şevket Esendal

E) Ahmet Rasim

(1975-ÜSS)

14. Aşağıdakilerden hangisi, “Milli Edebiyat akımı”nı belirleyen özelliklerden değildir?

A) Anlatımda gerçekçilikten kaçınma

B) Hece veznini kullanma

C) Halk edebiyatından yararlanma

D) Memleket hayatını yansıtma

E) Dilde sadeleşmeye gitme

(1975-ÜSS)

15. Aşağıdaki özelliklerden hangisi, Mehmet Akif ile Tevfik Fikret’te ortak değildir?

A) Dini lirizm

B) Milli heyecan ve yurt sevgisi

C) Manzum hikayecilik

D) Sosyal konulara eğilme

E) Aruzu Türkçeye uygul amadaki ustalık

(1974-ÜSS)

16. Hikayelerinde konu ve olaydan çok, şiirsel etki yaratacak durumları ele alan, genellikle balıkçıları ve deniz insanlarını anlatan, daha çok bir İstanbul hikayecisi olarak bilinen yazarımız, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Haldun Taner

B) Sait Faik

C) Necati Cumali

D) Zeyyat Selimoğlu

E) Halikarnas Balıkçısı

(1974-ÜSS)

17. 1860’tan günümüze değin edebiyatımızın geçirdiği dönemler zaman sırasına göre aşağıdaki dizelerden hangisine uygundur?

A) Tanzimat / Servet-i Fünun / Milli Edebiyat / Fecr-i Ati / Cumhuriyet

B) Servet-i Fünun / Tanzimat / Fecr-i Ati / Milli Edebiyat / Cumhuriyet

C) Fecr-i Ati / Tanzimat / Servet-i Fünun / Cumhuriyet / Milli Edebiyat

D) Tanzimat / Fecr-i Ati / Servet-i Fünun / Milli Edebiyat / Cumhuriyet

E) Tanzimat / Servet-i Fünun / Fecr-i Ati / Milli Edebiyat / Cumhuriyet

(1974-ÜSS)

18. Türk dili konusundaki görüşünü,
     
“Türkçeleşmiş Türkçedir
        Yapma yola sapmayız.”
       mısraları ile ifade ederek, dilde uydurmacılık hareketinin yanlış olduğunu belirten fikir adamı kimdir?

A) Fuat Köprülü

B) Ziya Gökalp

C) Orhan Veli Kanık

D) Peyami Safa

E) Behçet Kemal Çağlar

(1973-ÜSS)

19. Aşağıdaki romanlardan hangisi İstiklal Savaşı’nda Orta Anadolu’da Türk halkının psikolojik durumunu anlatmaktadır?

A) Küçük Ağa

B) Sinekli Bakkal

C) Yalnızız

D) Ankara

E) Zeytindağı

(1973-ÜSS)

20. Aşağıdaki eserlerden hangisi Yahya Kemal’in değildir?

A) Boğaziçinde Tarih

B) Eğil Dağlar

C) Aziz İstanbul

D) Siyasi ve Edibi Portreler

E) Kendi Gök Kubbemiz

(1973-ÜSS)

 

Cevap Anahtarı

1-C    2-E   3-D   4-B   5-E    6-E   7-E   8-E   9-D   10-A        11-E    12-E    13-B   14-A   15-A    16-B    17-E    18-B       19-A    20-A


Yorumlar - Yorum Yaz