TÜRK EDEBİYATI DERS NOTLARI

Karagöz

                                            Karagöz

Bir gölge oyunu olan karagöz, hayvan derilerinden kesilen şekillerin bir ışık yardımıyla beyaz perdeye yansıtılması ile oynan oyundur.

Tek kişi tarafından oynatılır.

Eğlendirme amaçlıdır.güldürür, güldürken de düşündürür.

İki temel kahramanı vardır. Karagöz ve Hacivat.

Bursa’da cami yapımında çalışan halkı güldürdükleri bu yüzden idam ettirdikleri söylenir. Halkın bunları unutamadığı ve onları hep yaşatmak için bu oyunu buldukları söylenir.

Karagöz sanatı demircilik olan okumamış cahil bir insandır. Şakacı bazen de kaba konuşması vardır. Hacivat ise medrese eğitimi almış, sofu, görgülü biridir.

Karagöz  cahil halk tipini, Hacivat ise yarı aydın tipini temsil eder.

Karagöz oyunda Hacivat’ın sözlerini yanlış anlar ve onun edebi konuşmalarıyla alay eder.

Doğaçlama oynanan oyundur.

Her meslek ve yöreden insana yer verilir.

Osmanlının dilini, yaşayışını, inançlarını, örf, adet ve geleneklerinin yansıtan zengin bir kaynaktır.

Oyun başlangıç, Muhavere, fasıl ve bitiş bölümlerinden oluşur.

Hacivat’ın sahneye gelmesiyle başlar  (Başlangıç) Hacivat ve Karagöz’ün karşılıklı atışmaları (Muhavere) asıl anlatılmak istenen konu (Fasıl) Karagöz’ün ‘Sürç-i Lisa ettik ise affola’ diyerek (Bitiş) oyun biter.


AKLIMIZDA BULUNSUN !!!

Geleneksel Türk Tiyatrolarında canlı oynanmayan tek oyun karagöz’ dür(kukla oyunu).

Hepsi de güldürmeye dayalıdır.

Şive taklitlerine dayanır(karagöz hariç).

Karagöz ve ortaoyunu aynı oyunlar sayılabilir sadece karagöz kukla olmasıyla orta oyunundan ayrılır.

Hepside yaşadığı dönem hakkında bilgi verir.


Yorumlar - Yorum Yaz