Deneme

√ Yazarın, herhangi bir konudaki kişisel görüş ve düşüncelerini ,ispatlama ihtiyacı duymadan kendi kendine konuşuyormuş gibi yazdığı yazılardır.

√ Her konuda yazılabilir.

√ Yazar düşüncelerini kanıtlamak zorunda değildir.

√ Konuşma havası içinde yazılır.

√ Ben’ler dünyasıdır.Ben’li anlatım vardır.

√ Deneme de ileri sürülen düşünceler kesin değişmez düşünceler değildir.

√ Bu türün en önemli temsilcisi Fransız yazar Montaigne’dir.İngiliz edebiyatında ise Bacon’dur.

√ Türk edebiyatında ise en önemli örneklerini ‘ Nurullah Ataç’ vermiştir.

√ Tür edebiyatında tanzimatla birlikte ortaya daha sonra Servet-i Fünun gelişme göstermiş daha sonraları da gelişerek devam etmiştir.

√ Deneme daha önceler ‘ Musahabe ya da Tecrübe-i Kalemiye’ diye adlandırılırdı.

√ Ahmet Haşim’in yazdığı ‘Gurabahane-i Laklakan ,Bize Göre ‘adlı eserinde kimi yerler deneme özelliği gösterir.

√ Cenap Şahabettin,Ahmet Hamdi Tanpınar,Sebahattin Eyüboğlu,Oktay Akbal,Salah Birsel,Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Mehmet Kaplan bu türün önemli sanatçıları olarak gösterilebilir.

Deneme – Sohbet Karşılaştırması

√ Denemede yazar kendisiyle konuşuyormuş gibi yazarken sohbette karşısında biri varmış gibi yazar.

√ Denemede dil biraz daha edebidir.Sohbette ise daha yalın ve konuşma dili havasındadır.

√ Denemede yoğun ve derinlemesine konu işlenirken sohbette yüzeysel işlenir.