TÜRK EDEBİYATI DERS NOTLARI

Cumhuriyet Dönemi 1987-1996 soruları

               Cumhuriyet Dönemi 1987-1996 soruları İndir

1.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu, toplumumuzun Tanzimattan günümüze değin geçirdiği aşamaları, çalkantıları romanlarında göstermeye çalışmıştır. Örneğin Hep O Şarkı’da Abdülaziz dönemini, Bir Sürgün’de II. Abdülhamit dönemini ve Jön Türkleri, ____ adlı romanında Mütareke dönemi İstanbul’unun bozukluk ve çöküntülerini, ____ adlı romanında Kurtuluş Savaşı yıllarındaki aydın halk ilişkilerini işlemiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Panorama, Yaban

B) Nur Baba, Ankara

C) Hüküm Gecesi, Kiralık Konak

D) Sodom ve Gomore, Yaban

E) Panorama, Ankara

(1996-ÖYS)

2. Namık Kemal, “Şıpsevdi” romanında, Meftun Bey’in kişiliğinde, alafrangalık modasının, devrin gençleri üzerinde yaptığı gülünç ve yıkıcı etkiyi anlatır.

Bu cümledeki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinde belirtilmiştir?

A) “Şıpsevdi” romanı Namık Kemal’in değil, Hüseyin Rahmi’nindir.

B) Alafrangalığın olumsuz etkileri “Şıpsevdi” romanında değil, “İntibah” romanında işlenmiştir.

C) ”Şıpsevdi”, roman değil, bir tiyatro eseridir.

D) “Şıpsevdi” romanının konusu, alafrangalığın yerilmesi değil, görmeden evlenme geleneğinin yerilmesidir.

E) Romanın kahramanı Meftun Bey değil, Ali Bey’dir.

(1996-ÖYS)

3. Aşağıdakilerin hangisi “hecenin beş şairi”nden biri değildir?

A) Yusuf Ziya Ortaç

B) Faruk Nafiz Çamlıbel

C) Halit Fahri Ozansoy

D) Enis Behiç Koryürek

E) Kemalettin Kamu

(1996-ÖYS)

4. Temel düşünceleri, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmaktı. Bu amaçla İstanbul ağzı örnek alındı. Tamlamalar sadeleştirildi; Türkçeleşmiş yabancı sözcüklere pek dokunulmadı. Bu yolla yepyeni, pırıl pırıl bir Türkçe doğdu. Böylece Osmanlıca’dan ulusal dile bir geçiş sağlandı.

Türk dilinde yukarıda sözü edilen yeniliği gerçekleştirenlere ne ad verilir?

A) Tanzimatçılar

B) Edebiyat-ı Cedideciler

C) Genç Kalemler

D) Garipçiler

E) İkinci Yeniciler

(1996-ÖYS)

5. Nurullah Ataç’la ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Eleştiri türünün gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuştur.

B) Dilimizin özleşmesine öncülük etmiştir.

C) Konuşma dilindeki devrik cümlenin yazıda da kullanılmasını yaygınlaştırmaya çalışmıştır.

D) Yaşadığı dönemde deneme türünün başarılı bir temsilcisi olmuştur.

E) Öykü alanında da ürünler vermiştir.

(1995-ÖYS)

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?

A) Hayriyye, 17. y.y. şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı, öğüt veren, sosyal didaktik bir yapıttır.

B) Cihannüma adlı eserin sahibi Katip Çelebi, batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir.

C) Realizm ve Natüralizm roman ile hikayede, Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.

D) H. Rahmi Gürpınar, tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini, inanışlarını, dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.

E) Cumhuriyet döneminde yetişen halk şairi Aşık Veysel’in şiirleri “Dost Beni Hatırlasın” adlı kitapta bir araya getirilmiştir.

(1995-ÖYS)

7. İlk şiirlerinde duygusal, bireysel, romantik bir tutumu vardır. Anlatımı lirik, dili durudur. Daha sonraki şiirleri, asıl şiirlerinin şaşırtıcı öncüleridir. O sıralarda etkilendiği gerçeküstücülerin şiirleri gibi ölçüsüz ve uyaksızdır. Geleneksel şiirle, edebi sanatlarla, şairanelikle, ölçü ve uyağın sağladığı mekanik ahenkle her türlü bağı koparmıştır. Her türlü sözcüğün şiire girebileceğini göstermiştir. Kimi şiirlerinde bir alay sezilir.

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Haşim

B) Yahya Kemal

C) Orhan Veli

D) Ahmet Hamdi Tanpınar

E) Cahit Sıtkı

(1995-ÖYS)

8. Şiir, öykü, roman, deneme ve edebiyat tarihi alanlarında yapıtlar vermiş, çok yönlü bir yazardır. Daha çok sembolist akıma girebilecek, ahenkli ve orijinal hayallerle yüklü şiirler yazmıştır. Hikayelerinde insan ruhunun temeli saydığı bilinçaltına ve rüyalara geniş yer vermiştir. Romanlarında bu öğelerle birlikte, tarihsel, toplumsal konuları da ele almıştır.

Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

B) Abdülhak Şinasi Hisar

C) Ahmet Hamdi Tanpınar

D) Namık Kemal

E) Hüseyin Rahmi Gürpınar

(1994-ÖYS)

9. Yazar, eserde karagöz ve ortaoyuncu hakkında oldukça ayrıntılı bilgi verirken çocukluğunda gittiği bu oyunlardan edindiği izlenimlerden yararlandığını şöyle anlatıyor: “Ramazan gecelerinde Ahmet Ağa, beni karagöz ve ortaoyunu izlemeye götürüyordu. Bunlar, Üsküdar’da büyük bir kahvede oynardı. Kız, erkek alay alay çocuk, hatta büyükler kahvenin bahçesine dolardı, ilkin Soytarının Kızı adıyla ve İngilizce olarak basılan eserimdeki Kız Tevfik tipi, bu akşamların bende bıraktığı izlenimlerden çok şey almıştır.”

Bu paragrafta sözü edilen yazar ve eseri aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A) Peyami Safa – Dokuzuncu Hariciye Koğuşu

B) Reşat Nuri – Yaprak Dökümü

C) Halide Edip – Sinekli Bakkal

D) Reşat Nuri – Çalıkuşu

E) Halide Edip – Tatarcık

(1993-ÖYS)

10. Çağdaş Batı şiiriyle eski Türk şiirinin bileşimini gerçekleştirerek aruz ölçüsünü, yaşayan Türkçeye uygulamış, geçmiş değerlere bağlı, kendine özgü bir şiir geliştirmiştir. Hece – aruz tartışmalarının en güçlü dönemlerinde, hece ölçüsünü küçümseyip, şiir için ölçünün esas değil, sadece bir araç olduğuna inanarak – biri dışında – bütün şiirlerini aruz ile yazmıştır.

Bu şair aşağıdakilerden hangisidir?

A)Muallim Naci

B) Yahya Kemal

C) Ahmet Haşim

D) Mehmet Akif

E) Tevfik Fikret

(1993-ÖYS)

11. O güne kadar yazınımızda anı, yazınsal değerde tür değildi. Modern anlamda romancılığımızın kurucusu sayılan yazarımız, ilk kez yazınsal değerde anılar yazmıştır. Hem yazınsal, hem siyasal nitelikte olan bu anılarını dokuz ciltte toplamış ve kırk yılı kapsayan ilk beş cildine “Kırk Yıl” adını vermiştir.

Bu parçada aşağıdaki yazarların hangisinden söz edilmektedir?

A) Hüseyin Rahmi Gürpınar

B) Recaizade Mahmut Ekrem

C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

D) Reşat Nuri Güntekin

E) Halit Ziya Uşaklıgil

(1993-ÖYS)

12. Uyandım baktım ki sabah

Güneş vurmuş içime

Kuşlara yapraklara dönmüşüm

Pır pır eder durur, bahar rüzgarında

Bu dizeler Orhan Veli’nin şiirine özgü aşağıdaki niteliklerden hangisine örnek gösterilebilir?

A) Edebi sanatlara yer vermemesine

B) Nükteli bir söyleyişi yeğlemesine

C) Doğa betimlemesine başvurmasına

D) Ölçü ve uyağa önem vermemesine

E) Toplumsal sorunlara değinmesine

(1992-ÖYS)

13. Edebiyatımızda, nazmı nesre yaklaştırmadaki ustalığıyla tanınmış sanatçılarımız aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?

A) Tevfik Fikret – Yahya Kemal Beyatlı

B) Yahya Kemal Beyatlı – Ziya Paşa

C) Ahmet Haşim – Mehmet Akif Ersoy

D) Mehmet Akif Ersoy – Tevfik Fikret

E) Ziya Paşa – Ahmet Haşim

(1991-ÖYS)

14. Aşağıdakilerden hangisi, M. Emin Yurdakul, Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin’in ortak özelliğidir?

A) Fecr-i Ati topluluğuna dahil olmaları

B) Genç Kalemler hareketinin başında bulunmaları

C) Hem nesir hem de nazım alanında eser vermeleri

D) Fikir adamı kişiliklerinin, sanatçı kişiliklerinden güçlü olması

E) Türkçülük akımının öncüleri sayılmaları

(1991-ÖYS)

15. İlk şiirlerini Dergah ile Milli Mecmua’da yayımladı. Hecenin beş şairine bağlanmayarak sanatını tek başına kurdu,içtenlikle ve ince, duygusal yönü ağır basan memleket şiirleriyle tanındı; hece ölçüsüne yeni olanaklar aradı. Halk edebiyatıyla ilgili kimi çalışmalarda bulundu. Şiirleri “Şiirler” adlı kitapta toplandı. “Koçyiğit Köroğlu”, “Köşebaşı” gibi piyesleri, tiyatrolarda ilgiyle izlendi.

Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmet Hamdi Tanpınar

B) Faruk Nazif Çamlıbel

C) Orhan Seyfi Orhon

D) Enis Behçet Koryürek

E) Ahmet Kutsi Tecer

(1990-ÖYS)

16. Dilde sadeleşme hareketi, “Yeni Lisan” adıyla aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde yer almıştır?

A) Tanzimat

B) Servet-i Fünun

C) Fecr-i Ati

D) Milli Edebiyat

E) Cumhuriyet

(1990-ÖYS)

17. Aşağıdaki şairlerin hangisi, hece ölçüsünü hiç kullanmamış, şiirlerini hep aruzla yazmıştır?

A) Ahmet Haşim

B) Yahya Kemal Beyatlı

C) Ziya Paşa

D) Ahmet Muhip Dıranas

E) Faruk Nafiz Çamlıbel

(1990-ÖYS)

18. Tanzimat’tan Cumhuriyet sonrasına uzanan bir zaman dilimini romanına konu edinmiştir. Büyük değişimlerin ve bunalımların yer aldığı bu zaman dilimi içinde, kuşaklar arasındaki görüş farklılıklarını ve çatışmaları, halk –aydın çelişkisini işlemiştir. Öyle ki tarihsel ve sosyal olayları yansıttığı romanları birbirini bütünleyen bir zincirleniş içinde, çağdaş siyasal ve sosyal tarihimizi panoramasını vermektedir.

Bu yargılarla değerlendirilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Refik Halit Karay

B) Hüseyin Rahmi Gürpınar

C) Reşat Nuri Güntekin

D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu

E) Halide Edip Adıvar

(1989-ÖYS)

19. Şiirlerinde sonsuzluğa ulaşma duygusu, ölüm kaygısı, aşk ve lirizm başlıca temalar olarak görülür. Eski şiiri günümüzde de yaşatmış bir şairdir. İstanbul’un doğa güzelliklerini yansıtan bir şair olarak tanınmıştır.Divan şiirini çağdaş bir yorumla veren şiirleri de vardır.

Yukarıda sözü edilen şair kimdir?

A) Yahya Kemal Beyatlı

B) Ahmet Haşim

C) Faruk Nafiz Çamlıbel

D) Ahmet Hamdi Tanpınar

E) Cahit Sıtkı Tarancı

(1988-ÖYS)

20. Yeni bir duyarlığı, yeni bir şiir akımını geliştirirken Batıyı günü gününe izlerler. Ama bir arayış döneminin bütün karışık etkilerini içerir şiirlerini. Romantik, Parnasçı, Sembolisttirler. Doğaya yönelirler. Ama bir resimdir doğa onlar için. Düşle gerçek çatışması, karamsarlık, kaçış egemendir şiirlerinde. Hem benimsedikleri sanat anlayışı, hem de dönemin siyasal koşulları, içine kapanık, bireyci bir şiire yönelmelerine yol açmıştır.

Bu parçada şiirlerinin ortak özelliklerinden söz edilen şairler, aşağıdakilerden hangisiyle adlandırılır?

A) Beş Hececiler

B) Tanzimatçılar

C) Yedi Meşaleciler

D) Servet-i Fünuncular

E) Milli Edebiyatçılar

(1987-ÖYS)

 

Cevap Anahtarı

1-D   2-A   3-E   4-C   5-E   6-D   7-C   8-C   9-C   10-B   11-E  12-D   13-D   14-E   15-E   16-D   17-A   18-D   19-A  20-D


Yorumlar - Yorum Yaz